Το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής συνδιοργάνωσε στις 17 Μαΐου 2023 με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα (EUSPA) και τον διεθνή οργανισμό Eurisy, ημερίδα με θέμα «Διαχείριση κινδύνων καταστροφών με τη χρήση δορυφορικών υπηρεσιών», στο ξενοδοχείο «Hilton Nicosia».
Σκοπός της διοργάνωσης, η οποία τελούσε υπό την αιγίδα του αξιότιμου Υφυπουργού Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, κ. Φίλιππου Χατζηζαχαρία, ήταν η ανάδειξη των δυνατοτήτων που παρουσιάζουν οι δορυφορικές εφαρμογές στον τομέα της διαχείρισης κινδύνων καταστροφών. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που διοργανώνεται στην Κύπρο συνάντηση υψηλού επιπέδου για το εν λόγω θέμα, με τη συμμετοχή του Υφυπουργού Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, του Εκτελεστικού Διευθυντή της EUSPA κ. Rodrigo da Costa καθώς και της Προέδρου του διεθνούς οργανισμού Eurisy, κας Dominique Tilmans.
Στη διοργάνωση συμμετείχαν διαδικτυακά ενδιαφερόμενοι από 4 ηπείρους και 12 διαφορετικές χώρες όπως Η.Π.Α., Ισραήλ, Ολλανδία, Γαλλία, Ισπανία, Βουλγαρία, Αλγερία και Νεπάλ ενώ με φυσική παρουσία συμμετείχαν πάνω από 100 διακεκριμένοι επιστήμονες, ακαδημαϊκοί και ερευνητές, επικεφαλής φορέων χάραξης πολιτικής καθώς και εκπρόσωποι του ευρύτερου διαστημικού οικοσυστήματος της Κύπρου. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν απόψεις και εμπειρίες και να συζητήσουν τρόπους χρήσης των δορυφορικών τεχνολογιών στη διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που προκύπτουν λόγω φυσικών καταστροφών, με ιδιαίτερη έμφαση στην περαιτέρω αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων Copernicus, Galileo και GOVSATCOM.
Σε ομιλία του που αναγνώστηκε εκ μέρους του από τον Διευθυντή του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, κ. Γιώργο Κωμοδρόμο, ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής κ. Φίλιππος Χατζηζαχαρίας ανέφερε ότι «επένδυση στο Διάστημα σημαίνει επένδυση στο μέλλον». Το Διάστημα θεωρείται κινητήριος μοχλός της καινοτομίας, της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας και βασικός παράγοντας για την επιτάχυνση της δίδυμης ψηφιακής και πράσινης μετάβασης και την προώθηση της κοινωνικής ευημερίας. Οι τεράστιοι όγκοι πληροφοριών που παρέχονται από δορυφορικά συστήματα παρατήρησης της γης μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορους τομείς, και ένας από αυτούς είναι η Διαχείριση Κινδύνων Καταστροφών». Πρόσθεσε δε ότι η διαστημική οικονομία είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες και η Κύπρος έχει ως στόχο να είναι μέρος της διαστημικής επανάστασης. «Σε αυτό το πλαίσιο», είπε, «αναβαθμίζουμε τις δορυφορικές υποδομές μας, μεταξύ άλλων, με έναν επίγειο σταθμό λήψης, μέρος της Υπηρεσίας Έρευνας και Διάσωσης του συστήματος Galileo της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για ανίχνευση και εντοπισμό ραδιοφάρων έκτακτης ανάγκης». Επεσήμανε, τέλος, ότι η Κύπρος είναι μία από τις τρεις μόνο χώρες που φιλοξενούν αυτού του είδους υποδομές στην Ευρώπη.
Όπως επισήμανε ο Γενικός Διευθυντής Δρ. Χειμώνας στην ομιλία του, η οποία αναγνώστηκε εκ μέρους του από τον Διευθυντή του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, κ. Γιώργο Κωμοδρόμο, «η αξιοποίηση των διαστημικών τεχνολογιών, αποτελεί υψηλή προτεραιότητα της Κύπρου, καθώς αυτές οι τεχνολογίες είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ευημερία και συνοχή, την προστασία του περιβάλλοντος, την ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας καθώς και για την προώθηση της αριστείας στην επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία». Στη συνέχεια, πρόσθεσε ότι «στρατηγική επιδίωξη της Κύπρου είναι η διαφοροποίηση της οικονομίας ώστε να μειώσουμε την εξάρτησή μας από παραδοσιακούς τομείς, όπως ο τουρισμός, η γεωργία και η ναυτιλία. Η ανάπτυξη και η χρήση διαστημικών τεχνολογιών, μπορoύν να έχουν καταλυτική συμβολή στην επίτευξη αυτού του στρατηγικού στόχου».
Κατά την παρέμβασή του, ο Εκτελεστικός Διευθυντής EUSPA, κ. Rodrigo da Costa δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι «το Διαστημικό Πρόγραμμα της ΕΕ εξακολουθεί να προσφέρει απτά οφέλη στους πολίτες της ΕΕ και του κόσμου» και εξέφρασε την ευαρέσκειά του για το γεγονός ότι «η Κύπρος αγκαλιάζει τη χρήση του και υποστηρίζει την εξέλιξή του». Από πλευράς της η EUSPA, είπε, «θα συνεχίσει να βάζει τους χρήστες στο επίκεντρο του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ».
Στη δική της παρέμβαση, η Πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Eurisy κ. Tillmans, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης βασίζεται «στη δορυφορική χαρτογράφηση από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Copernicus, το οποίο παρέχει έγκαιρες και ακριβείς γεωχωρικές πληροφορίες για τον σχεδιασμό επιχειρήσεων ανακούφισης από καταστροφές σε όλη την Ευρώπη και στο εξωτερικό» καθώς, όπως είπε χαρακτηριστικά, «οι καταστροφές δεν έχουν σύνορα». Επισήμανε δε ότι οι ανάγκες για αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών έχουν αυξηθεί και πρόσθεσε ενδεικτικά ότι μόνο τα τελευταία δύο χρόνια έχει ζητηθεί 320 φορές η ενεργοποίηση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης, τόσο εντός όσο και εκτός Ευρώπης. Οι αριθμοί αυτοί, είπε, καταδεικνύουν ότι είναι απαραίτητος ένας συνεργατικός μηχανισμός για την υποστήριξη των κρατών μελών της ΕΕ και όχι μόνο, προκειμένου να αυξηθεί η ανθεκτικότητα της Ευρώπης έναντι των καταστροφών, ιδιαίτερα των φυσικών. Πρόσθεσε δε ότι σε συνεργασία με την EUSPA, προωθούν, με ημερίδες όπως η σημερινή, την ενημέρωση για τις δυνατότητες που παρέχουν οι δορυφορικές τεχνολογίες.
Σημειώνεται δε ότι παράλληλα με την ημερίδα, διεξήχθη άσκηση έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα με τη χρήση διαστημικών τεχνολογιών και υπηρεσιών των διαστημικών προγραμμάτων της ΕΕ Galileo και Copernicus υπό τον συντονισμό του Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης στη Λάρνακα. Η συγκεκριμένη άσκηση διεξήχθη στο πλαίσιο της Πολυεθνικής Άσκησης Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας «ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ – 2023» με τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού κρατικών υπηρεσιών καθώς επίσης ανθρώπινου δυναμικού και αεροναυτικών μέσων ξένων χωρών.
Την άσκηση παρακολούθησαν, μεταξύ άλλων επισήμων και κρατικών αξιωματούχων, ο εκτελεστικός Διευθυντής της EUSPA κ. Rodrigo da Costa, η Προέδρος του Διεθνούς Οργανισμού EURISY κ. Dominique Tillmans, ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής κ. Φίλιππος Χατζηζαχαρίας και ο Υπουργός Άμυνας, κ. Μιχάλης Γιωργάλλας, συνοδευόμενοι από τον Διευθυντή του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, κ. Γιώργο Κωμοδρόμο.