Σύστημα GALILEO
Το Galileo είναι ένα σύστημα δορυφορικής πλοήγησης που κατασκευάζεται σήμερα από την Ευρωπαϊκή Ένωση ( ΕΕ ) σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος ( ESA ) . Ένας βασικός στόχος που χαρακτηρίζει το σκεπτικό για τη δημιουργία του Galileo είναι να δοθεί στα κράτη μέλη της ΕΕ ανεξαρτησία από τα δορυφορικά συστήματα πλοήγησης που λειτουργούν από άλλες χώρες . Το πιο ώριμο από αυτά τα συστήματα είναι ακόμη το Αμερικάνικο σύστημα GPS. Αν και είναι απίθανο, αυτό θα μπορούσε να μην είναι πλέον τεχνικά διαθέσιμο σε περιόδους κρίσης ή σύγκρουσης (μαζί με το Ρωσικό Glonass και το Κινέζικο Compass System).
Το σύστημα Galileo διαφέρει από τα άλλα συστήματα δορυφορικής πλοήγησης στο ότι σχεδιάστηκε ως πολιτικό σύστημα υπό πολιτικό έλεγχο, σε αντίθεση με άλλα των οποίων η κύρια λειτουργία είναι η στρατιωτική.
Οι υπηρεσίες του συστήματος Galileo περιλαμβάνουν την Υπηρεσία ανοικτού σήματος (open signal service), που θα διατίθεται χωρίς χρέωση για χρήση από οποιονδήποτε με τον κατάλληλο εξοπλισμό μαζικής αγοράς, την Εμπορική Υπηρεσία (commercial service), η οποία θα χρεώνει τους χρήστες και θα παρέχει μεγαλύτερη ακρίβεια, την Υπηρεσία Ασφάλειας Ζωής SOL (safety of Life) η οποία είναι μια ανοικτή υπηρεσία για εφαρμογές όπου η εγγυημένη ακρίβεια είναι απαραίτητη, την Υπηρεσία Αναζήτησης & Διάσωσης (search and rescue) η οποία προσθέτει λειτουργικότητα σε ήδη υπάρχουσες υπηρεσίες Έρευνας και Διάσωσης δορυφορικών Δυνατοτήτων και τέλος την Κυβερνητικά Ρυθμιζόμενη Υπηρεσία PRS (Public Regulated Service) το σήμα της οποίας θα περιορίζεται σε κυβερνητικούς εξουσιοδοτημένους χρήστες, και θα χρησιμοποιείται για ευαίσθητες εφαρμογές που απαιτούν υψηλό επίπεδο της συνέχειας της υπηρεσίας.
Οι πιο πάνω υπηρεσίες θα είναι διαθέσιμες σε πλήρη λειτουργεία στα τέλη του 2020 και οι πρώτες δοκιμαστικές αρχικές υπηρεσίες υπολογίζονται να μπουν σε λειτουργία περί τα τέλη του 2016.
Στην Κυπριακή αγορά χρησιμοποιείται ευρέος η ανοικτή Υπηρεσία του συστήματος GPS, για σκοπούς κυρίως πλοήγησης, Έρευνας και Διάσωσης καθώς και σε ορισμένες εξειδικευμένες εφαρμογές στην Γεωργία, Παρατήρηση Γής, Μετεωρολογία, Αλιεία κ.α.
Με την πλήρη λειτουργεία του συστήματος περί τα τέλη του του 2020 και μέχρι το 2025 η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο να καταλάβει το 33% της ευρωπαϊκής αγοράς και να ανοίξει μέχρι και ένα εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας.
Πιο κάτω θα ακολουθήσει μία σύντομη ανάλυση όσο αφορά τα πεδία εφαρμογής των διαφόρων υπηρεσιών από διάφορα σύνολα χρηστών, Κρατικών υπηρεσιών ή/και οργανισμών.
Α. Δρόμοι / Οδικά Δίκτυα
Στην πιο πάνω κατηγορία εμπίπτουν οι Υπηρεσίες OS,CS και SoL. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τους απλούς πολίτες για Πλοήγηση των ιδιωτικών τους Οχημάτων με δέκτες GALILEO. Επίσης θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από εταιρείες και Κυβερνητικές Υπηρεσίες για συστήματα διαχείρισης Στόλου Οχημάτων, το σύστημα e-Call καθώς και μελλοντικά σε συστήματα Αυτόματης Οδήγησης.
Το Τμήμα Οδικών Μεταφορών καθώς και το Τμήμα Δημοσίων Έργων μπορεί να χρησιμοποιήσει τις πιο πάνω υπηρεσίες για σκοπούς παρακολούθησης/ρύθμισης της τροχαίας κίνησης και δημιουργεί έξυπνων και αποδοτικών οδικών δικτύων.
Β. Γεωργία
Στην πιο πάνω κατηγορία εμπίπτουν οι Υπηρεσίες OS και CS. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τους απλούς πολίτες/Γεωργούς για την αυτόματη πλοήγηση των Γεωργικών τους Οχημάτων και Εξοπλισμού στον χώρο συγκομιδής σύμφωνα με προκαθορισμένες οδηγίες που θα αποσκοπούν στην πιο παραγωγική και επικερδή συγκομιδή. Σε αυτό τον Τομέα θα μπορούσε να εμπλακεί και το Υπουργείο Γεωργίας το οποίο θα μπορούσε να δώσει κίνητρα στους αγρότες για εγκατάσταση των δεκτών στα οχήματα τους.
Γ. Θάλασσα
Στην πιο πάνω κατηγορία εμπίπτουν οι Υπηρεσίες OS,CS,PRS και EGNOS. Οι Υπηρεσίες OS,CS και EGNOS Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τους απλούς πολίτες για πλοήγηση των σκαφών αναψυχής, από μεγάλες εμπορικές και Ναυτιλιακές Εταιρείες για πλοήγηση και ελλιμενισμό σκαφών καθώς και από υπεράκτιες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σε αυτό μπορεί να εμπλακεί και το Τμήμα εμπορικής Ναυτιλίας.
Η Υπηρεσία PRS θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την Λιμενική Αστυνομία για σκοπούς πρόληψης παράνομης μετανάστευσης, επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης από το ΚΣΕΔ και Τμήμα Πολιτικής Άμυνας καθώς και από το Στρατό (Πολεμικό Ναυτικό) σε καιρό κρίσης.
Στο πιο πάνω πεδίο μπορεί να ενταχθεί και η πολυτροπική Επιμελητεία (Multymodal Logistics) όπου οι υπηρεσίες OS,CS και EGNOS μπορούν να χρησημοποιηθουν από Το Τμήμα Τελωνείων, την Αστυνομία, το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας ή/και την Αρχή Λιμένων για τον εντοπισμού (tracking) και ανίχνευση της κίνησης εμπορευματοκιβωτίων για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μεταφορών καθώς και για την ενίσχυση της ασφάλειας.
Δ. Αεροπορία
Στην πιο πάνω κατηγορία εμπίπτουν οι Υπηρεσίες OS,CS,PRS και EGNOS. Οι Υπηρεσίες OS,CS και EGNOS Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τους απλούς πολίτες για πλοήγηση των αεροσκαφών αναψυχής και από μεγάλες Αεροπορικές Εταιρείες για πλοήγηση και προσγείωση αεροσκαφών. Σε αυτό μπορεί να εμπλακεί και το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας.
Η Υπηρεσία PRS θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την Αστυνομία, Πυροσβεστική και Τμήμα Πολιτικής Άμυνας για σκοπούς επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης και από το Στρατό (Πολεμική Αεροπορία) σε καιρό κρίσης.
Στο πιο πάνω πεδίο μπορεί να ενταχθούν και τα Συστήματα Πολιτικά Τηλεκατευθυνόμενων Αεροσκαφών RPAS (Civil Remotely Piloted Aircraft Systems) για σκοπούς χαρτογράφησης, παρατήρησης υδάτων , καιρικών φαινομένων, πυρκαγιών και γενικά παρατήρησης γης. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από Εταιρείες Χαρτογράφησης και παρατήρησης γης καθώς και από κυβερνητικά Τμήματα όπως το Τμήμα Κτηματολογίου, Τμήμα Μετεωρολογίας, Τμήμα Περιβάλλοντος, Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο, και από τα διάφορα Πανεπιστήμια για σκοπούς Έρευνας.
Ε. Χρονισμός και Συχνονισμός (Timing & Synchronization)
Η Υπηρεσία Χρονισμού και Συγχρονισμού θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από Παρόχους Τηλεπικοινωνιών, Συστήματα Διαχείρισης Ηλεκτρικής Ενέργειας, από συστήματα Οικονομικών Συναλλαγών καθώς και από Κρίσιμης Σημασίας Υποδομές
Ζ. Ασφάλεια
Στην πιο πάνω κατηγορία εμπίπτει η Υπηρεσία PRS η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς άμυνας, διατήρησης κρίσεων, ασφάλειας συνόρων και κυβερνοασφάλειας. Δυνητικούς εθνικοί χρήστες μπορεί να είναι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, Αστυνομία, Πολιτική Άμυνα, Εθνική Φρουρά, Εθνική Αρχή Ασφάλειας, Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών, και Υπουργείο Εξωτερικών.
Κάθε κράτος μέλος που ενδιαφέρεται να αδειοδοτήσει PRS δέκτες σε εθνικούς χρήστες θα πρέπει να ορίσει Αρμόδια Αρχή PRS. Σημειώνεται, ότι μέχρι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν εθνικοί δέκτες PRS και δεν έχει οριστεί Αρμόδια Αρχή PRS στην Κύπρο.
Από τη διαβούλευση διαφάνηκε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει επιτακτική ανάγκη για λειτουργία δεκτών PRS στην Κύπρο και ότι καμία από τις πιο πάνω εμπλεκόμενες αρχές δεν είναι σε θέση να αναλάβει το ρόλο της Αρμόδιας Αρχής PRS, η οποία θα πρέπει να συνίσταται από εξειδικευμένο προσωπικό, χώρους εγκατάστασης, και εξοπλισμό.
Σύστημα EGNOS
Το EGNOS (European Geostationary Navigation Overlay Service) είναι ένα βελτιωμένο δορυφορικό σύστημα, το οποίο αυξάνει την ακρίβεια των δορυφορικών σημάτων πλοήγησης στην περιοχή της Ευρώπης. Επί του παρόντος λειτουργεί και αυξάνει την ακρίβεια στα σήματα του GPS (από περίπου δέκα μέτρα σε δύο μέτρα) και στο μέλλον θα αυξάνει στην ακρίβεια των σημάτων του Galileo όταν αυτό τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2020.
Το EGNOS περιλαμβάνει τρεις γεωστατικούς δορυφόρους και μια σειρά από επίγειους σταθμούς, και έχει τεθεί σε φάση εκμετάλλευσης του από το 2009. Προσφέρει ανοικτή υπηρεσία (Open Service), υπηρεσία ασφάλειας ( Safetly of Life ) και εμπορική υπηρεσία (Commercial Service).
Το EGNOS αποτελεί πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΕΟΔ και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Eurocontrol. Τις λειτουργίες του EGNOS διαχειρίζεται, βάσει σύμβασης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η European Satellite Services Provider (ESSP SaS), μια εταιρία την οποία ίδρυσαν επτά πάροχοι υπηρεσιών ραδιοναυτιλίας.
Το σύστημα EGNOS είναι μεταξύ άλλων πολύ σημαντικό για το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας. Επί του παρόντος το σύστημα EGNOS δεν καλύπτει πλήρως την Κύπρο. Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση που είχαμε από την Επιτροπή το σύστημα θα μπορεί να καλύψει την Κύπρο περί το 2018, όταν τεθεί σε λειτουργία ο σταθμός εδάφους στη Χάιφα (Ισραήλ), αν και φαίνεται ότι πιθανώς να υπάρξουν και άλλες καθυστερήσεις.